[MELE-İ A'LÂ] الملأ الأعلى
Yukarıda 6. âyetin tahlilinde ملاء[mele'] sözcüğünün esas anlamının, "dolu olan" [depo] demek olduğunu ve zaman içerisinde "reisler/başkanlar, bir toplumun ileri gelenleri, toplumun erdemlileri" için de mecâz anlamda kullanıldığını ifade etmiş, bu kişilere mele' denilmesinin sebebinin, onların bilgi, deneyim ve anlayışla dolu olmalarından kaynaklandığını belirtmiştik.
Eski tefsirciler, mele' sözcüğünün "reisler, ileri gelenler" [konsey] şeklindeki mecaz anlamından yola çıkarak âyetteki, الملإ اعلى [el-mele'il-a'lâ] tamlamasını, içindeki a'lâ [yüce] sıfatından dolayı "yüce konsey" olarak değerlendirmişlerdir. Ancak, bu yüce konseyin ne olduğu hakkında ortada sağlam bir kanıt bulunmadığından, bunların "göklerdeki melekler", "kerrûbiyûn/mukarrebûn" [Allah'a en yakın olan melekler] olduklarına dair mesnetsiz bir takım görüşler ileri sürmüşlerdir. Ama iş bununla kalmamış, Allah'ın başucundaki meleklerin [yüce konseyin] muhabbetlerini dinlemek üzere şeytânlar da göklere çıkarılmış ve orada yıldızlarla bombardımana tutulmuşlardır.
Bize göre ise, sözlük anlamı "yüce dolu, yüce depo" demek olan mele-i a'lâ ile kasdedilen, "vahiydir, Kur'ân âyetleri"dir. Çünkü Kur'ân, herkesin ihtiyacını karşılayacağı her şey ile dopdoludur; herkesin ihtiyaç duyduğu/duyacağı bilgiler, eksiksiz olarak Kur'ân'da depo edilmiştir. Kur'ân'ın içindekiler ıvır-zıvır şeyler olmayıp, en değerli, en yüce şeylerdir.
(En'âm/38, En'âm/59, Yâ- Sîn/ 12)
Ayrıca 69. âyetin önü ve arkası iyi anlaşıldığında, الملإ اعلى [mele-i a'lâ] ifadesi ile "Kur'ân"ın kasdedildiği hemen görülür. Zira, 70. âyette "vahyedildiği" bildirilen ve 68. âyette de kâfirlerin "yüz çevirdikleri" şey Kur'ân'dır. Şimdiye kadar tahlilini yaptığımız sûrelerde hep gördüğümüz ve aşağıdaki âyetlerde de göreceğimiz gibi, müşrikler daima Kur'ân'ı tartışma konusu yapmışlar Allah da bu konuda ehl-i zikri yani vahye dair, Tevrat ve incil hakkında bilgisi olan kimseleri bilirkişi olarak göstermiştir:
Yûnus/15-16, İsrâ/73-75, Nahl/43, 44, Enbiyâ/7.
الملإ اعلى [mele-i a'lâ] ifadesinin, "Kur'ân" anlamında olduğunu gösteren diğer bir kanıt da, âyette Peygamberimize yaptırılan beyandır: Benim mele-i a'lâ'ya dair bir bilgim yok idi. Gerçekten de kendisine ilk vahiy gelene kadar Peygamberimizin Kur'ân'a ait hiçbir bilgisi, alt yapısı, ön hazırlığı yoktu. Kur'ân o'na sürpriz olarak gelmiştir. Peygamberimizin bu konuda duyarsız ve bilgisiz olduğu Kur'ân'da açık bir ifade ile bildirilmiştir:
Kâf/22, Kasas/86, Yûsuf/3.
الملإ اعلى [mele-i a'la] ifadesi, Sâffat/8'de de yer almış ve orada da "yüce depo" anlamında ve Kur'ân'ın bir niteliği olarak zikredilmiştir.