شعائر [şe'âir] sözcüğü, "bilmek, akletmek, idrak etmek" anlamındaki شعر [şa'r] kökünün türevlerindendir. Şi'r sözcüğü de buradan gelir. Şi'r'e bu ismin verilmesi, her konuda bilgi kaynağı olmasındandır. Bu sözcüğün türevlerinden şe'ar, ağaç ve ağaçlık, sık orman, ağaçlı bahçe gibi ağaç eksenli olarak kullanılır. Yine bu sözcüğün, "iç çamaşırı, atın çulu, arpa, terazi dirhemi, develere işaret vurma" gibi daha birçok anlamlarda kullanılan türevleri de vardır.
شعار[şi'âr], شعيرة[şe'îra] (çoğulları, شعائر [şe'âir] sözcüğü), "alâmet" [bilgi sağlayan/belirti] demektir, ki bu sözcük savaşta veya seferde askerlerin arkadaşlarını, bölüklerini, takımlarını bulmaları, kaybetmemeleri için koydukları bir belirtinin adıdır. [ Lisânu'l-Arab; c. 5, s. 125-130, "Şa'r" mad.]
Şe'âir sözcüğü, Kur'ân'da bu âyetin dışında Mâide/2, Hacc/32, 36. âyetler olmak üzere üç yerde daha geçer. Hepsinde de, شعائر اللّه[şe'ârillah/Allah'ın alametleri; Allah'ı tanımaya, bilmeye alamet olan her şey] anlamındadır. Ama her ne hikmetse kelimenin anlamı, araya bir "itaat" sözcüğü eklenmek sûretiyle "Allah'a itaatin alâmetleri, nişâneleri, sembolleri" şeklinde yaygınlaşmıştır. Oysa âyetlerde, "Allah'ın alâmetleri" diye geçmektedir. Âyette, من[min] edatı getirilerek, شعائر اللّه من [Allah'ın âyetlerinden bir kaçıdır] buyurulmuştur.
Safâ ile Merve'nin Allah'ın alâmetlerinden oluşu, şu âyetin delâletiyle daha iyi anlaşılmaktadır:

27Görmedin mi/ hiç düşünmedin mi, gerçekten Allah gökten bir su indirdi? Biz onunla renkleri başka başka meyveler/ ürünler çıkarıverdik. Dağlardan da yollar var; beyazlı, kırmızılı çeşitli renklerde/ renklerin değişik tonlarında. Ve kapkara topraklar/ yollar da var.
28İnsanlardan, diğer canlı varlıklardan ve davarlardan da böyle türlü türlü renkte olanlar vardır. Kulları arasında Allah'tan ancak bilginler saygıyla, sevgiyle, bilgiyle ürperirler. Hiç şüphesiz Allah çok güçlüdür, çok bağışlayıcıdır.
(Fâtır/27-28)
Görülüyor ki yeryüzündeki varlıkların farklılığı, mutlak bir irâdenin, mutlak bir gücün ve mutlak bir yaratıcının varlığına kanıttır. Eğer varlıklar birbirinden farksız olsalardı, onlar mukayyed [kurala bağlı, sınırları belirli] bir irâdenin, mukayyed bir kudretin eserleri olurlardı. Safâ ve Merve de yapısal farklılığı ile Allah'ın sayısız alâmetlerinden ikisidir.
Âyetteki, Buralarda dolaşmasında kendisine bir sakınca yoktur ifadesinden anlaşıldığına göre, üzerlerinde şirk koşulması/kirletilmesi sebebiyle mü'minler, Safâ ve Merve tepelerinde dolaşmanın sakıncalı olduğunu düşünmüş olmalılar ki âyette, buralarda dolaşmalarında bir sakınca olmadığı, buraların da diğerleri gibi Allah'ın alametleri olduğu ifade edilmiştir.
Buradan, kilise ve havra gibi geçmişi kirli olan yerlerin, temizlendikten sonra mescid ve okul yapılmasında, oralarda dolaşılmasında sakınca olmadığı anlaşılıyor.
Bu âyetle ilgili olarak şu hususa da dikkat edilmelidir: Âyette, oralarda tavaf etmede buyurulmaktadır. Tavaf, "dolaşmak", yani "bu tepelerde dolaşmak" demektir. Ne var ki Kur'ân'daki sözcüğün anlamı değiştirilerek, "iki tepe arasında yürümek, koşmak" şeklinde, uzun zamandır uygulanıp duran bir ritüel ortaya çıkarılmıştır.
Yukarıda yapılan "hacc" ve "umre" sözcüklerinin tahlilini –bu âyette de geçmeleri sebebiyle– tekrar veriyoruz: