Şüphesiz ki bu Kur’ân, insanları en doğru ve en sağlam şeye; rüşde kılavuzlar ve düzeltmeye yönelik işler yapan mü’minlere kendileri için kesinlikle ve kesinlikle büyük bir ecir olduğunu ve âhirete inanmayan kişiler için Bizim can yakıcı bir azap hazırladığımızı müjdeler.

(50/17, İsra/9-10)

Ehl-i beyt, “hâne halkı” demektir. Bu âyetteki ehl-i beyt ile kimlerin kastedildiği hususuna gelince: Ahzab/ 33. âyetteki hitaptan da anlaşılacağı üzere, birinci planda Rasûlullah’ın eşleri ve kızları akla gelir. Zaman içerisinde bu kavramın içine aileye dışarıdan girmiş damadı Ali, torunları Hasan ve Hüseyin’in de girip girmediği tartışılmıştır. Âyetin teknik yapısı dikkate alındığında bu kavramın içerisine erkeklerin de girdiği anlaşılır. Ahzab/33. âyetteki, Ey ehli beyt! Gerçekten Allah, sizden [‘ankum] kiri gidermek ve sizi [kum] temizlemek ister ifadesindeki siz [kum] zamiri, yukarıdakilerin aksine, müzekker/eril olarak gelmiştir. Eğer bu ifade erkekleri kapsamayacak olsaydı, كنّ [kunne] şeklinde müennes/dişil olarak gelirdi. Burada, hem erkekleri, hem de kadınları kapsadığına delâlet etmek üzere müzekker/eril gelmiştir.

“Beyt” sözcüklerinin Kur’an’daki(Bakara/ 125,127, 158, Al-i Imran/ 96, Maide/ 2, 97, Enfal/ 35, Hud/ 73, Hacc/ 26, 29 33, Tur/ 4, Kureyş/ 3, İbrahim /37, Nuh/ 28, Nur/ 36, Yunus/ 87) geçtiği ayetlerin verdiği mesaj dikkate alındığında burada TEVRİYE[1] sanatı yapılarak normal bir evden, haneden bahsedilmediği, buradaki “beyt”in TEVHİD OKULLARI olduğu anlaşılacaktır. Böylece, Allah’ın tevhid okulları öğretmen ve öğrencilerinden kiri gidermek ve onları temizlemek istediği görülecektir.

[1] Tevriye, edebiyat sanatında “İki anlamı olan bir sözcüğün yakın anlamını söyleyerek uzak anlamını kastetme”dir. Tevriye’de bu sözcüğün her iki anlamı da gerçektir.

Kur'an Sözlüğü

HİKMET

Hikmet sözcüğü, حكم [hukm] sözcüğünün bir türevi olup “bina-i nev’i, ism-i nev’i” kalıbındadır. Kullanıldığı fiilin bütün anlamlarını temsil eden

NEFFASAT

“ نفّاثات Neffasat” sözcüğünün kökü olan “ نفث nefs” sözcüğü, nefes etmek denilen üflemektir. Bu da biraz tükürükle veya

MEVALİY

“ موالىMevali” sözcüğü, “Asabe; bir kimsenin çocuğu yerine geçecek ve onun mirasını devralacak kimseler” demektir.[1] Bu ayetlerde sözcüğe “malların idaresinde,

ŞÜKÜR

“Şükür” sözcüğü nankörlüğün karşıt anlamlısı bir sözcük olup “bir ihsanın karşılığını eylemli olarak vermek” demektir. “Şükür” sözcüğü en başta “deve

ARŞI TAŞIYAN SEKİZ (!)

Mü’min7-9En büyük tahtı taşıyan, bir de en büyük tahtın dış kenarından olan kimseler, Rablerinin övgüsüyle birlikte Kendisini noksan sıfatlardan arındırırlar

HACC- UMRE

Hacc, “kasdetmek” demektir. حجّ الينا فلان[hacce ileynâ fulânun/filan kişi bizi kasdederek bize ayak bastı (geldi)] denilir.[1] Zebidî ise buna ilave

EHL-İ BEYT

Ehl-i beyt, “hâne halkı” demektir. Bu âyetteki ehl-i beyt ile kimlerin kastedildiği hususuna gelince: Ahzab/ 33. âyetteki hitaptan da anlaşılacağı

CEBRAİL: CİBRİL – CEBRİL

Dil bilginlerinin bu iki kelimenin söylenişi ile ilgili olarak farklı açıklamaları vardır. Cebrail adının on şekilde söylenişi söz konusudur: 1-

VEZîR

Vezîr sözcüğünün anlamı, türediği sözcüğe göre şu şekillerde açıklanabilir: Eğer وزر – vizr = yük kökünden türediği kabul edilirse, “yük

EŞÜDD (yiğitlik/olgunluk çağı)

Ayetlerde (Hac/ 5, Kasas/ 14, Ahkaf/ 15, Yusuf/ 22) geçen “ اشدّEşüdd [yiğitlik/olgunluk] Çağı” ile ilgili olarak “onsekiz yaş”, “otuzüç

SAVAŞ

Türkçemizdeki “Savaş” sözcüğü, Arapçadaki “ قتالKıtal”, “ جهادcihad” ve “ حرب harb, محاربةmuharebe” sözcüklerinin karşılığı olarak kullanılmaktadır. Bu sözcüklerin anlamları

MAKAM-I MAHMUD

Ayetteki “ مقاما محموداmekamen mahmuden” ifadesi teknik olarak iki şekilde değerlendirilip iki farklı anlam elde edilebilir. 1- “Mahmûden” sözcüğü, ayetteki

ŞEYTANDAN ALLAH’A SIĞINMAK

Şeytandan Allah’a sığınmak, dille “Euzu billahi mineşşeytanirracim [Kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım / Allah’ım, şeytandan sana sığınırım, beni ondan koru!]”

CEHALET

Türkçede “bilgisizlik” anlamında kullanılan bu sözcüğün Arapçası “ جهل cehl, cehalet”tir.[1] Kur’an’da türevleriyle birlikte 24 kez geçer. Kur’an’daki kavramlar konusunda

EMEL

Ayette geçen “ املemel” sözcüğü, dinî terminolojimizde genellikle “tûl-i emel” olarak ifade edilir. Tûl-i emel, kişinin dünyaya tutkunluğu, ahireti unutması,

Vâsi’-Mûsi’

Zâriyât 47. âyette “ وانا لموسعونVe inna le musiun” buyurulmaktadır. Sözcüğün anlamını iyi kavramamız için onun kök anlamını ve Allah’ın

VESVÂS

Vesvese “alçak bir sesle, fısıltı ile gizli bir düşünce aşılamak, bir işe, eyleme yöneltmek” demektir. Kur’an’da bu sureden başka A’râf

TEZKİYE, NEFSİN TEZKİYESİ

Asr suresinin tahlilinde de belirttiğimiz gibi, insanın nefsini arındırması ancak iman etmesi ve salihatı işlemesi ile mümkün olan bir durumdur.

EBED

Sözlüklerde yer alan “ الأبدEl-ebedü [ebed]” sözcüğünün anlamı “sonsuzluk, sınırsız zaman, kadim, ezeli, daim” (Tacü’l Arus; c.4 S.327, ebd mad.)

RUHÜ’L-KUDÜS

“Ruh” sözcüğünün esas anlamı “can [vücudu diri tutan cevher]” demektir.[1] Ancak sözcük Kur’an’da bu anlamda değil, “kişi ve toplumları toplumsal

YouTube

Hakkı Yılmaz’ın tüm videolarına ulaşmak için tıklayın.

İletişim

Aklınıza takılan soruları çekinmeden sorabilir, her konuda yazabilirsiniz.